Zoek
Sluit dit zoekvak.

De toekomst van de agrarische sector in Flevoland? ‘Het is een kwestie van keuzes maken’

In gesprek: Pieter de Wolf en Hajé de Jager.

Flevoland is wereldwijd één van de beste landbouwgebieden, door een gunstig klimaat, vruchtbare grond en voldoende zoet water. Tegelijk is landbouwgrond in Flevoland duur en de prijs neemt alleen maar toe. Zeker als er nog veel meer andere ruimtelijke opgaven in Flevoland terecht komen. ‘Het is een kwestie van keuzes maken’, vinden Pieter de Wolf en Hajé de Jager.

aanjagen

De Board is een echte aanjager. Het gaat om nieuwe initiatieven rondom de toekomstige economische vraagstukken van Flevoland. Alle projecten en activiteiten die we organiseren hebben uiteindelijk het doel de brede welvaart in de regio te versterken.

verbinden

De Board fungeert als verbinder om organisaties met elkaar te laten samenwerken. Het fungeert als makelaar met een uitgebreid netwerk die partijen met elkaar in contact brengt en houdt. We zoeken partnerships en krijgen input vanuit de ondernemersverenigingen in Flevoland.

communiceren

Eén van de belangrijkste doelen van de Board is om Flevoland op de kaart te zetten. Het gaat om een onderscheidende propositie, het communiceren van het Flevolandse verhaal, de ambassadeur functie en lobby activiteiten.

Pieter de Wolf (onderzoeker Wageningen University en Research en Projectleider van de Boerderij van de Toekomst) en Hajé de Jager (voorzitter VNO-NCW Flevoland) gaan met elkaar in gesprek over de toekomst van de landbouw, stikstof, polarisatie, bewustwording en het maken van onderbouwde keuzes.

PIETER: ‘Welkom bij de boerderij van de toekomst. Sinds de stikstofcrisis een actueler onderwerp dan ooit.’

HAJE: ‘Zeg dat wel! Wat doe je hier precies?’

PIETER: ‘Ik ben senior onderzoeker Landbouw en Samenleving bij de Wageningen Universiteit. Ik houd me al mijn hele loopbaan bezig met de uitdagingen waar de landbouw van de toekomst voor staat. Je vindt hier inspirerende voorbeelden van duurzaam bodembeheer, oplossingen voor verdichting, omgaan met te droog of te nat. Maar ook het verminderen van gewasbeschermingsmiddelen. Hier experimenteren en onderzoeken we én we voeren het inhoudelijke gesprek over toekomstbestendig boeren.’

HAJE: ‘Wat dat betreft leven we in een bijzondere tijd. De uitstoot van stikstof moet ook in Flevoland worden gereduceerd en de vraag naar bouwgrond is groot.  Tegelijkertijd neemt wereldwijd de vraag naar goed en gezond voedsel juist toe.’

PIETER: ‘Klimaatverandering zorgt ervoor dat grote delen van Europa minder geschikt worden voor voedselproductie. Noordwest-Europa, en daarmee ook Flevoland, worden belangrijker in de voedselvoorziening van de EU, omdat de omstandigheden voor landbouw hier nog relatief gunstig blijven. Die positie moeten we versterken door investeringen in een duurzame en productieve sector met toegevoegde waarde voor de toekomst. Dit betekent keuzes maken. Het maken van keuzes vindt men moeilijk. Nederlanders (en ook politici) weten heel goed wat ze niet willen. Maar wat willen ze dan wél?’

HAJE: ‘Dat herken ik. Wat is het profiel van Flevoland? Waar zijn we van? De druk van Amsterdam op het agrarische Flevoland wordt groter. In Flevoland is de ruimte én het levert geld op. Gaan we bouwen op kwalitatief goede landbouwgrond? Als lid van de Metropoolregio Amsterdam zijn we -naar mijn bescheiden mening- het braafste jongetje van de klas.’

PIETER: ‘We denken niet genoeg na over de echte oplossingen.’

HAJE: ‘Dat doe jij wel, toch? Jij bedenkt oplossingen om toekomstbestendig te kunnen blijven boeren. Hoe ga jij als onderzoeker om met de discussie rondom stikstof?’

PIETER: ‘Mensen vragen mij vaak om mijn mening over het stikstofbeleid. En ik ben me er heel erg van bewust van dat ik geen onderdeel wil worden van de polarisatie die op dit onderwerp plaatsvindt in de maatschappij. Het gaat niet meer over waar en niet waar. Maar over goed of fout. En goede mensen en foute mensen. Dit vind ik zorgwekkend. En juist daarom is het belangrijk om onderzoek te doen en experimenten uit te voeren op het gebied van toekomstbestendig boeren.’

HAJE: ‘Dit zie je ook gebeuren op andere thema’s, zoals Lelystad Airport, gaswinning en corona. We willen een duurzame landbouw, maar zijn consumenten bereid om hun consumptiepatroon aan te passen? Ik merk dat er in het algemeen weinig begrip is voor standpunten van anderen. Het is jammer dat ideeën van mensen die er inhoudelijk wat van snappen door zo weinig mensen gedragen worden.’

PIETER: ‘Vroeger zette de politiek meer de kaders uit, het ministerie concretiseerde dit in beleidsplannen en maakte gebruik van onderbouwing van onder andere onderzoekers. Nu staat al in detail in het coalitieakkoord hoe uitvoering wordt gegeven aan veel zaken. Dus het is lang niet altijd goed onderbouwd.’

HAJE: ‘En dus ook niet doordacht.’

PIETER: ‘Lang niet altijd. De lobby naar de politiek wordt steeds belangrijker. Maar of het politieke verhaal onderbouwd en uitvoerbaar is, is de vraag. Maar waar we ons van bewust moeten zijn is dat inwoners van Flevoland hier invloed op hebben, voor onze eigen provincie. De provinciale verkiezingen komen er namelijk aan. Welke keuzes maken we in Flevoland? Dit wordt voor een groot deel bepaald in Almere. Hier wonen de meeste Flevolanders.’

HAJE: ‘De uitdaging is om hen óók het verhaal van het landelijk gebied van Flevoland te vertellen.’

PIETER: ‘Inderdaad. Daarbij hebben we leiderschap nodig. Een lange termijn visie. Ik heb de wens dat politieke partijen -ook in verkiezingstijd- het moeilijke verhaal durven te vertellen. Dat we keuzes moeten maken. De landbouw zal moeten veranderen om toekomstbestendig te blijven. Bij Boerderij van de Toekomst zijn we hier al enkele jaren mee bezig. Maar hoe zit dat met de keten van de toekomst? En de consument van de toekomst? En hoe ziet de natuur van de toekomst eruit?’

HAJE: ‘Volgens mij kunnen we hier nog wel even over doorpraten. Bedankt voor dit waardevolle gesprek!’